Таджикско-русский словарь. 2011.
зиддият — [ضديت] а 1. мухолифат, муқобилат; зиддият нишон додан муқобилият нишон додан, муқобил баромадан, мухолифат кардан 2. фалс. яке аз категорияҳои фалсафист, ки мутобиқи он ҳар як ҳодиса ва ашёи олам ҷиҳатҳои ба ҳам зид ва дар айни замон ба ҳам… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
муқобил — [مقابل] а 1. рӯ ба рӯ 2. зид, нақиз: муқобили… збш. аз ҷиҳати маъно зид; акси маънои…, антоними…: калимаи «гарм» муқобили «сард» аст 3. мухолиф, зидбаромада; аз муқобил аз рӯ ба рӯ, аз пеш; ба муқобили… а) рӯ ба рӯи…. рӯёрӯи…; б) бар зидди…; в)… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
истодан — [ايستادن] 1. ба по будан; муқоб. нишастан 2. иқомат доштан, зистан, будан 3. тавақуф кардан; ист кардан; қарор гирифтан, ором шудан; як дам истодан // як нафас истодан андак таввақуф кардан, каме сабр кардан 4. барҷо (қоим) будан; воқеъ гаштан 5 … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
ихтиллофнок — [اختلافناک] дорои носозгорӣ ва номувофиқатӣ; дорои зиддият … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
муқобилбароӣ — [مقابل براي] исми амал аз муқобил баромадан; муқобилият (зиддият) нишон додан ба касе (чизе) … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
муқовимат — (муқовамат) [مقاومت] а 1. рӯ ба рӯ истода зиддият нишон додан ба касе (чизе): муқовимати мусаллаҳона 2. истодагарӣ, муқобилӣ 3. физ. қуввае, ки ба ҷисмҳо таъсири акс мерасонад: муқовимати аэродинамикӣ … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
мураккаб — [مرکّب] а 1. таркибёфта аз чанд чиз (ё ҷузъ), таркибӣ: калимаи мураккаб грам. калимае, ки бо риояи қоидаҳои калимасозӣ аз ду ё чанд ҷузъ таркиб ёфтааст: модаркалон, мардикоргирӣ 2. печдарпеч; мушкил: давраи мураккаб ва пур аз зиддият; мураккаб… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
мухолифат — (мухолафат) [مخالفت] а 1. ихтилоф, зиддият 2. муқобилат; мухолифат андохтан низоъ барангехтан, ҷудоӣ андохтан … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
нақиза — [نقيضه] а 1. муаннаси нақиз 2. мухолифат, зиддият; адш. асари адабие, ки дар муқобил ё ҷавоби асаре навишта мешавад 3. тақлиди ҳаҷвӣ дар саҳна … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
тазодд — [تضاد] а. кит 1. зиддият, мухолифат, душманӣ, ноҷӯрӣ 2. адш. бо ҳам зид гузошта шудани ду ҳодиса дар асари бадеӣ, мас. суду зиён, некиву бадӣ, наздику дур, шабу рӯз … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
хилоф — [خلاف] а. зид, муқобил, мухолиф, зиддият, носозгорӣ; ношоиста (амал, рафтор); ба хилофи… бар акси…, бар зидди…, ба муқобили… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
